De ontwikkelingen in de omgeving.
Hier vindt u lopende en aanstaande projecten welke op dit moment bekend zijn en welk op de Prins Maurits Kazerne en het naast gelegen Wereld Food Center plaats vinden.
Het Wereld Food Center.
Nadat de historische kazerneterreinen aan de oostkant van Ede niet meer gebruikt werden door Defensie, was het tijd om nieuwe invulling te geven aan deze gebieden. Eén van die terreinen is Maurits Noord, nu onze buurt met de benaming Prins Maurits Kazerne. Op dit deel wordt de oude brouwerij en het witte huisje nog gerenoveerd, wordt er het appartementen complex “De Wandelaar” afgebouwd en worden de ziekenbarakken geplaatst, waarna als laatste de Bergansiuslaan zal worden aangepast. Aansluitend ligt het kazerneterrein Maurits-Zuid. Dit terrein verandert als het aan de gemeente ligt de komende jaren in het World Food Center, een levendig stadsgebied waar Food en Veluwe een hoofdrol krijgen.
Het gebied van het World Food Center is ongeveer 60 voetbalvelden groot. Het gedeelte waar woningbouw komt, wordt opgedeeld in diverse wijken. Van de 600 woningen die er in totaal ongeveer gaan komen, zijn de wijken De Veluwse Proeftuin en de Gelderse stadstuin inmiddels gerealiseerd. Deze zijn gebouwd op bouwveld K en N, info daarover vindt u op het tabblad “In de Buurt”.
Door het World Food Center lopen twee centrale evenwijdige assen. De ene as loopt van de Mauritskazerne en het ketelhuis naar het Sysseltse bos. De andere as loopt van de toegang tot station Ede-Wageningen via de Frisokazerne en de Stingerbol naar het Sysseltse bos. Deze assen verbinden de stad met de Veluwe. Haaks op de centrale assen komen vier lanen. Bestaande waarde volle groenstructuren worden onderdeel van de assen en lanen. Zo ontstaat er een groen raamwerk met daarbinnen wijken die gefaseerd ontwikkeld en bebouwd worden.
Het gehele terrein is in de volgende bouwvelden verdeeld en waarvoor voor sommige velden al plannen bestaan..
De Wandelaar.
3 Projecten onder 1 noemer De wandelaar, oude brouwerij en het witte huisje.
De Wandelaar is een nieuwbouwproject in Ede, bestaande uit 14 luxe koopappartementen op de Prins Maurits Kazerne. Het project is ontwikkeld door Ditters Makelaars en wordt gebouwd tussen de Bergansiuskazerne en de oude brouwerij. Onder de appartementen is een parkeergarage.
De bouw is inmiddels in het derde kwartaal van 2024 van start gegaan
Interesse dan kunt u hier terecht:
Het project bestaat tevens uit de transformatie van de bestaande brouwerij (militaire kantine) naar een restaurant, kantoren en short stay; de verbouwing van een kleine witte villa tot B&B. Samen met het landschapsontwerp van Buro Harro vormen de gebouwen een zorgvuldig ontworpen ensemble. Het programma bestaat uit een rijke mix van woningen, short-stay appartementen, muziekacademie, restaurant en werkplekken voor de lokale creatieve industrie.
Bedrijven in de KMAR.
Het KMAR gebouw is opgeknapt en heeft een mooie nieuwe invulling. Het KMAR-gebouw is het voormalige Koninklijke Marachaussee gebouw ten oosten van La Cour Cantina. Het KMAR-gebouw fungeerde als politiepost toen Ede nog een garnizoensplaats was. Dit is nog zichtbaar door de cellen en een verhoorkamer die nog in het gebouw aanwezig zijn.
Steffen Hielkema is de barber. Hij opende zijn zaak op de begane grond - Murck, genoemd naar zijn Friese vader. Er worden twee zzp'ers ingewerkt als barber om hem te ontlasten zodat hij ook het tatoeëren kan oppakken; de werkruimte daarvoor is al klaar en de toestemming van de GGD is binnen.
Steffen werkt nu alleen op afspraak via zijn site, maar op termijn gaat hij ook "walk-in" werken: welkom voor koffie en barberbehandeling zonder afspraak, een ontmoetingspunt voor de buurt.
Lindavan Schoor, huidspecialist,
Tot slot is daar Linda’s L’Institute. Een stijlvolle salon waar huidverbetering, ontspanning en make-up centraal staan. Linda: ,,Ik combineer hoogwaardige behandelingen met rust en aandacht. Geen haast, maar echte me-time mét resultaat.” Met jarenlange ervaring in de beautybranche brengt zij een luxe en persoonlijke touch naar het prachtig gerenoveerde pand.
De ziekenbarakken.
BOEi verwierf eind 2021 twee unieke ziekenbarakken op een voormalig kazerneterrein in Ede. De barakkenmoeten daar weg, de gemeente wil op die plek een parkeerterrein aanleggen, er staan inmiddels appartementen op deze locatie. De barakken demonteren, restaureren, monteren op een nieuwe locatie én verduurzamen is het plan van BOEi. Een nieuwegebruiker is er ook al.
Dergelijke houten barakken, bedoeld voor de verpleging van zieke militairen, stonden op meer plaatsen in Nederland, maar werden overal afgebroken. In Ede kregen ze na de functie als ziekenbarak een nieuwe bestemming als dienstwoning, en daarom zijn ze hier bewaard gebleven. De conditie van de houten gebouwtjes (71 en 81 vierkante meter) gaat, sinds de laatste bewoner een jaar geleden vertrok, wel snel achteruit.
De barakken werden in 1907 gebouwd in opdracht van het Ministerie van Oorlog op het destijds net opgeleverde kazerneterrein Ede-West. Eén barak was bedoeld voor de verpleging van patiënten met een besmettelijke ziekte als tuberculose. Het andere gebouwtje bood onderdak aan patiënten die niet naar een militair ziekenhuis vervoerd konden worden. “Een vrij gaaf en zeldzaam voorbeeld van modulaire, geprefabriceerde en demontabele gebouwen uit de vroege twintigste eeuw en daarom van architectuurhistorische waarde”, aldus een architectuurhistorica.
Maar de aanduidingen slechte staat, hout, modulair, demontabel en bouwjaar 1907 lijken op het gebied van duurzaamheid weinig goeds te beloven. Daar valt inderdaad een wereld te winnen, beaamt Han Wartna, ontwikkelingsmanager van BOEi. “Het zijn in principe een paar houten planken. Isolatiewaarde nul. Maar je kúnt wel heel veel doen op dat gebied.” Enige haast is wel geboden, vindt hij. “Die barakken staan leeg en gaan natuurlijk snel achteruit. Ze zijn bovendien kwetsbaar voor vandalisme.”
Ede heeft een rijk verleden als kazerne stad en er is een grote groep vrijwilligers actief in het plaatselijke platform militaire historie Ede. Zij hebben hun uitvalsbasis in het pand van een voormalige smederij aan de Verbindelaarsweg. Daar is een museum en een ontmoetingsplaats voor veteranen, beiden worden druk wordt bezocht. Het platform zoekt meer ruimte voor alle activiteiten. De organisatie ziet in de voormalige ziekenbarakken een fantastische uitbreidingsmogelijkheid. Gezien de historie bovendien goed aansluitend bij de doelgroep en activiteiten. Er is op het terrein tegenover het museum voldoende ruimte voor de barakken.
De barakken zijn inmiddels eigendom van de stichting BOEI.
Herbestemming van de Ziekenbarakken:
Het Platform Militaire Historie Ede wil één van de barakken gaan gebruiken voor een uitbreiding van het bestaande militaire museum en de ander als samenkomst plek voor veteranen.
De bedoeling is concreet om de twee barakken, elk 12 bij 6 meter groot (de ene was langer maar dat is niet origineel), te gaan plaatsen als uitbreiding van het bestaande militaire museum in De Smederij. Daarvoor wordt een BOPA (Buitenplanse Omgevingsplanactiviteit)-procedure voorbereid; eind dit jaar wil BOEi de stukken naar de gemeente sturen. In dat kader zijn twee concept-tekeningen gemaakt over de mogelijke plaatsing/situering in de wadi (zie hieronder) en zal onderzoek gedaan worden naar ecologie, bomen, parkeren, geluid, ondergrond en hydrogeologie. De barakken worden herbouwd - aldus BOEi - in de oorspronkelijke staat, niet geïsoleerd en minimaal verwarmd voor zover bedoeld als museum en opslag, wel geïsoleerd en verwarmd wat betreft de samenkomstplek voor veteranen.
Dinsdag 13 mei vond een inloopmiddag plaats die BOEi over de voorgenomen plaatsing van de ziekenbarakken had georganiseerd. Enkele tientallen buurtbewoners kwamen hiervoor naar De Smederij. Voor de tekeningen en de uitleg bestond belangstelling, maar men was meer geïnteresseerd in het proces. Bij de vertegenwoordigers van BOEi en de gemeente leefde de gedachte dat inspraak of participatie bij de keuze van de nu voorliggende locatie al had plaatsgevonden, maar de meeste aanwezigen keken daar uitdrukkelijk anders tegenaan. Het resultaat van de middag was dat de gemeente en BOEi zich zullen beraden over de nu ontstane situatie.
Er is toegezegd dat de gemeente het buurtcomité de overwegingen zal laten weten die geleid hebben tot plaatsing op de nu voorgenomen plek en ook uitleg te geven over de procesgang .
Aanpassen Bergansiuslaan.
De gemeente Ede heeft inzake de verkeersveiligheid (in/uitritconstructie) de Bergansiuslaan aangepast. Het is een kleine wijziging, waarbij haaientanden zijn aangebracht om de voorrangssituatie te verduidelijken. Deze zijn aangebracht op openbaar gebied en dus niet op het terrein van De Kolonel. Daarnaast wordt er op termijn een drempel aangebracht om de snelheid te verminderen. In bijgevoegd kaartje een concept van de toekomstige aanpassingen. De uitvoering vindt naar verwachting pas in 2026 plaats, als de nieuwbouw van de Wandelaar en de Heidebrouwerij zelf klaar zijn.
Maurits Kazerne ( Food Experience ).
Het nieuwe plan !!
De Experience gaat niet door, maar het WFC-terrein blijft een belangrijk gebied voor bedrijven en ontmoeting rondom het thema ‘food’.
Dit zou een onderdeel worden van het World Food Center en zou de in 2025 te openen(World) Food Experience worden; een interactieve ervaring over het voedsel van de toekomst. In en achter de Mauritskazerne zou daarvoor een interactief museum en presentatieroute worden ontwikkeld. Bedoeling en hoop was dat de experience per jaar enkele honderdduizenden bezoekers zou gaan trekken. Opening zou vrijwel parallel met de ontwikkeling van het nieuwe station gaan lopen, dat de meeste van deze bezoekers moest gaan verwerken. De financiers hebben inmiddels, na al miljoenen te hebben uitgegeven, begin 2024 de stekker uit het project getrokken, met de provincie Gelderland voorop.
Bouwveld B
Renovatie Ketelhuis.
Er zijn plannen in ontwikkeling bij de TEKA groep uit Barneveld voor de ontwikkeling van een restaurant in het voormalig ketelhuis. In het plan van de gemeente Ede staat de locatie ook bekend als Bouwveld B op het WFC terrein. Dit is gelegen voor de appelplaats, tussen de Maurits en Friso kazerne. Het stookgebouw diende oorspronkelijk als warmtevoorziening voor de kazernes, een soort voorloper van wat we nu een warmtenet zouden noemen.
Uitbreiding Friso kazerne
Bouwveld C van het Wfc.
Friso-ensemble, Schakel tussen oud en nieuw
Het oorspronkelijke plan voor dit bouwveld was vier bedrijfsgebouwen met tuinen met als blikvanger ‘ Gebouw Delta’ met een oppervlakte van bijna 4000 vierkante meter. Het plan voor ‘Gebouw Delta’ bestaat grotendeels uit hout. ,,Dat maakt dit project uniek, want hoewel houtbouw iets meer ingeburgerd raakt, is het nog erg zeldzaam.
Naast ‘Gebouw Delta’ verschijnen komende jaren nog drie kleinere kantoorgebouwen op het terrein zijnde Alfa, Bravo en Charlie. In totaal telt het WFC straks 60.000 vierkante meter aan bedrijfshuisvesting. Met dat aanbod moeten ook grote internationale bedrijven hun weg naar Ede vinden. Nu zijn nog vooral startups en middelgrote bedrijven druk in de weer op het terrein. ,,Momenteel vijftig en dat aantal groeit.
Aanpassing van het plan, Nieuwbouw Aeres MBO Ede .
Stichting Aeres Groep en WFC Development BV een intentie overeenkomst getekend voor de bouw van een nieuw onderwijsgebouw voor Aeres MBO Ede op het World Food Center. Achter de Frisokazerne komt op termijn een houten school locatie voor de MBO-instelling Aeres, dat ook al aan de Zandlaan is gevestigd. Hier komen op termijn 300 studenten Lifestyle &Toegepaste Biologie op MBO-niveau. De omgevingsaanvraag staat gepland voor2026. Gaat volgens plan, dan is het complex uiterlijk 2028 gereed.
Aeres MBO Ede wil in het nieuwe gebouw onderwijs verzorgen binnen de domeinen 'voeding en gezondheid' en 'klimaat en natuur'. Belangrijke opleidingen zijn 'Toegepaste Biologie', 'Voeding en Leefstijl Adviseur' en mogelijk nog nieuw te ontwikkelen opleidingen. De beoogde plek van de nieuwe onderwijs locatie is achter de monumentale Frisokazerne op het WFC-terrein, op steenworp afstand van NS station Ede-Wageningen. De komende maanden werken de partijen toe naar een definitieve overeenkomst voor de ontwikkeling.
Aeres neemt hiermee het voortouw in het vormen van een regionaal Centrum voor Innovatie en Beroepsonderwijs (CIB). Het is dan ook de bedoeling dat het gebouw zo wordt ingericht dat er een optimaal klimaat ontstaat voor samenwerking; tussenstudenten en tussen school, bedrijfsleven en kennispartners. Dit zal leidend zijn bij het ontwerp van de nieuwe locatie.
Ook voor de ontwikkelcombinatie WFC Development BV is de intentie van Aeres goed nieuws. "Deze stap geeft een impuls aan de ontwikkeling van de nieuwe kantoren en laboratoria in het gebied en zij hopen nog veel meer bedrijven en instellingen te verwelkomen met een prachtig nieuwgebouw"
Huur appartementen
op Bouwveld G van het Wfc.
In het hart van het World Food Center in Ede is een bijzonder woonproject in gebruik genomen, ook bekend als bouwveld G. In samenwerking met woningcorporatie Woonstede heeft Van Wijnen Arnhem hier 88 sociale huurappartementen gerealiseerd. Het project maakt deel uit van de transformatie van het voormalige kazerneterrein tot een levendige, groene stadswijk waar wonen, werken en natuur samenkomen. De appartementen zijn ontworpen door MIX architectuur en liggen direct aan het toekomstige voedselbos en de centrale groene as van het gebied.
De woningen variëren van één- tot driekamerappartementen en worden compleet opgeleverd met keuken, badkamer en toilet. Op de begane grond komt ruimte voormaatschappelijke en commerciële functies, zoals horeca of sportvoorzieningen.
GrandCafé bij Maaten
Op de begane grond opent in januari 2026 een nieuw grand café, uitgebaat door cliënten van Zorg-opmaat in samenwerking met Downtown Veenendaal.
Parkeer garage op Bouwveld G.
In het eerdere plan voor het wereld food center zijn twee parkeergarages opgenomen, besluit over aanvang bouw heeft nog niet plaats gevonden.
Op dit moment wordt er overal op het WFC geparkeerd, waar op dat moment ruimte is. Als in 2026 de parkeergarage op de stationsplein klaar is, zullen hier minderauto's welkom zijn. Op het WFC zelf zijn twee parkeergarages gepland. Wanneer die klaar zullen zijn, is op dit moment nog niet bekend.
De eerste[P] komt pal tegen de achterwand van het eind 2025 geopende Woonstedegebouw(2). Het grenst straks aan de Stormbaan (1). Bron: Gemeente Ede 2025.
De tweede[P] komt tegen de Stingerbol (3) aan, op de plek waar nu een tijdelijk parkeerterrein is gevestigd. Bron: Gemeente Ede 2025.
Bouwveld L Moderne kassenbouw.
Naast de Stingerbol staat een grote moderne plantenkas. Het Wageningse bedrijf SAIA Agrobotics heeft een vergunning van vijf jaar, voor het complex op deze plek. Daarna zal het weer verdwijnen en plaats maken voorkantoren en woningen.
Het exploiteren van een kas is een uitdagende onderneming. Het aantrekken van ervaren personeel en het beheren van grootschalige faciliteiten vereisen nieuwe technologieën om met topkwaliteit te blijven werken.
SAIA levert glastuinders wereldwijd een unieke, gepatenteerde automatiseringsoplossing. Door de combinatie van een mobiel plantsysteem, slimme A.I. en 's werelds snelste robotoogstmachine wordt het bedienen van grootschalige kassen vereenvoudigd.
Bouw van wijk de Proefmeesters op
Bouwveld O van het Wfc.
Bouwveld O is een van de bouwvelden op het terrein van het World Food Center in Ede. Op dit moment wordt er gewerkt aan de invulling van dit bouwveld. Het is een van de bouwvelden waar woningen met tuinen worden gebouwd. In De Proefmeesters worden 68 woningen gerealiseerd. Het woningaanbod bestaat uit 42 eengezinswoningen en 15 beneden-/boven woningen.Fase 1 en 2 zijn inmiddels beide voor 100% verkocht.
In De Proefmeesters staat een groene, gezonde leefomgeving voorop. De bosranden vloeien subtiel over in het landschap rondom de woningen. Sedum daken, nestkasten en eetbare beplanting versterken de biodiversiteit. Ook het regenwater heeft hier zijn functie; door natuurlijke infiltratie optimaal te benutten, geniet de natuur langer van een fikse regenbui. En omdat groen de hoofdrol heeft, verdwijnen de auto’s uit het zicht in parkeerhofjes. Er is volop ruimte om in het groen rond te struinen, kruiden te plukken of samen met de buren een vorkje te prikken. Hoe (h)eerlijk is het om hier te wonen en te leven?
Frisopark.
Het ontwerp voor het Frisopark in Ede vormt de eerste fase van een grootschalige herontwikkeling van de Prins Mauritskazerne. Het herstel van de formele hoofdopzet vormt de basis van het plan. Een nieuwe fietsbrug (zie hier onder ) verbindt doorsneden werelden, en accentueert de symmetrische opzet. Een flauw pad van geveegd beton van station naar het hart van het gebied vormt een nieuwe ingreep in de historische opzet.
Het parkontwerp wordt momenteel aangelegd. Het ontwerp vormt de eerste fase van een omvangrijke gebiedsontwikkeling van 28 hectare, waarvoor ook de rest van het terrein wordt ontworpen. Een getrapte opbouw om hemelwater oppervlakkig te kunnen bergen, een robuust landschappelijk raamwerk waarin voedsel, ecosysteemdiensten en sport en spel hun plek vinden en een tweetal langgerekte parken die de monumenten met de Veluwe verbinden vormen bouwstenen voor de volledige inrichting van de gebiedsontwikkeling.
De Pegasus brug.
Het WFC is voor fietsers die gebruik maken van de de Noord-Zuidroute (snelfietsroute PicoBello) moeilijk bereikbaar. Ergens moeten de de Klinkenbergerweg over. Daarom is er een fiets/voetbrug gepland tussen het Noordplein en het WFC.
Belangrijkmoment is de gemeenteraadsvergadering van begin 2026, als een GO voor het planmoet worden gegeven. Aan d WFC-kant splitst het pad zich in een route naar de Maurits- en een route naar de Frisokazerne. Dit symboliseert tevens de historische toegang tot de kazernes, vanaf de ingang aan de Stationsweg. Op het Noordplein sluit het fietspad aan op de Stationsweg en Westtunnel. Een wandelpad door het Frisopark loop onder het verhoogde viaduct door.
Waarom'Pegasus'?
Het woord Pegasus roept beelden op van een machtig, wit paard met vleugels dat vrij door de hemel vliegt. In de Griekse mythologie was Pegasus de wonderlijke hengst die ontsprong uit het bloed van Medusa, toen zij door de held Perseus werd onthoofd. Pegasus werd het rijdier van Bellerophon, die met zijn hulp het monster Chimera versloeg. Later steeg het paard zelf op naar de hemel, waar het als sterrenbeeld zijn plaats kreeg aan de nachtzijde van de wereld. Sindsdien staat Pegasus symbool voor vrijheid, inspiratie en verbeeldingskracht — de kracht van de geest die opstijgt boven het alledaagse.
Maar in Ede kreeg de naam Pegasus nog een andere, heel menselijke betekenis. In de laatste oorlogsjaren, toen de strijd om Arnhem verloren was, zaten honderden geallieerde militairen vast achter de Duitse linies. Met hulp van het Nederlandse verzet werd in de nacht van 23 op 24 oktober 1944 een gedurfde ontsnapping opgezet: Operatie Pegasus. Via de donkere bossen bij Ede en de Ginkelse Heide werden 138 mannen naar de Rijn geleid en met bootjes overgezet naar het bevrijde zuiden. Slechts het zachte hoefgetrappel van de naam leek hen te begeleiden — een symbool van hoop en vrijheid, net als het gevleugelde paarduit de oude verhalen. Een tweede poging, Pegasus II, volgde een maand later, maar die mislukte; veel soldaten werden gevangen genomen. Toch bleef de naam voortleven, als eerbetoon aan de moed van hen die durfden te vluchten én te helpen.
Nog elk jaar wordt in Ede de Pegasus Wandeltocht gehouden, waarbij wandelaars de historische route volgen door bos, hei en duisternis — in stilte denkend aan de geallieerden die daar ooit hun leven waagden. De brug is straks ter nagedachtenis van de gebeurtenissen in 1944.
We use cookies to improve your experience and to help us understand how you use our site. Please refer to our cookie notice and privacy policy for more information regarding cookies and other third-party tracking that may be enabled.
